Zapraszamy na wernisaż wystawy "Nieswojość" Agaty Pankiewicz i Marcina Przybyłko, który odbędzie się 14 stycznia 2022 r. o godz 17 00 w Galerii Korytarz w Jeleniogórskim Centrum Kultury przy ul. Bankowej 28/30
 |
| fot. Agata Pankiewicz / Marcin Przybyłko |
Esej fotograficzny Agaty Pankiewicz i Marcina Przybyłki, możemy postrzegać „[…] jako działanie z pogranicza fotografii dokumentalnej i działalności artystycznej z nurtu nowych dokumentalistów, już z tego powodu można powiązać z długą tradycją fotografów dokumentalistów i fotografii antropologicznej/etnograficznej.
Fotograficzne weduty Dolnego Śląska ujawniają dwoistą naturę tutejszego pejzażu architektonicznego: jako konstrukcji złożonej z pozostałości dawnej niemieckiej kultury i nałożonej na nią warstwy kultury przeniesionej, która w odwiecznym geście zdobywców bezwzględnie manifestuje tu swoją obecność, odmienność i dominację. Zdjęcie neobarokowej bramy niegdyś prowadzącej na dziedziniec nieistniejącego już pałacu, a teraz zabudowany prymitywnymi garażami, ma tutaj wymiar wprost paradygmatyczny, dotkliwie uświadamiający, jak dwie kultury wchodzą tu ze sobą w dramatyczne relacje. Pozostałości, ślady, relikwie, odciski kumulujące małe pamięci, poddane erozji i systemowemu, motywowanemu politycznie wyparciu przez nową społeczność, zyskują tutaj wymiar uniwersalny o bardzo silnym ładunku afektywnym.
Jest […[ jeszcze jeden istotny aspekt tego projektu, wynikający z jego osadzenia geograficznego na tak zwanych Ziemiach Odzyskanych, chętnie określanych jako prowincja czy peryferie, a więc pojęciami stygmatyzującymi je jako kulturową drugo- i trzeciorzędność. Cykl dolnośląski zwraca się ku tym peryferiom świadomie, eksponując ich ukryte i/lub niedostrzegane sensy. Tego rodzaju zmianę perspektywy na peryferie zawdzięczamy […[ Kantorowi, choć nie tylko jemu. Dla niego peryferie nie oznaczały upadku ani poniżenia, ale były miejscem <<realności najniższej rangi, terenem zarezerwowanym nielegalnie dla sztuki, a więc dla wszystkich najwyższych wartości ludzkich. Peryferie mają tam swoją wysoką rangę […]. Mówiąc językiem sztuki i poezji: […] w żałosnym kącie, gdzie kryjemy nasze najskrytsze nadzieje, naszą wyobraźnię, naszą zagrożoną ludzkość, naszą osobowość, i prawdopodobnie tylko tam możemy być ocaleni.
Projekt dolnośląski brutalnie i bezkompromisowo „czyni widocznym” skutki tego, co tutaj się wydarzyło i co ostatecznie przekracza lokalny kontekst, strukturalizując się w narrację tożsamościową związaną z konfrontacją/rywalizacją cywilizacyjną wiodącą do zmiany kulturowej (culture change): procesu pojawienia się, zaniku lub restrukturalizacji elementów danej kultury”.*
*Fragment z eseju prof. Marty Leśniakowskiej: Taki pejzaż. Fenomenologia fotograficznej weduty.
Agata Pankiewicz – architekt wnętrz, fotograf, nauczyciel akademicki, profesor nadzwyczajny Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, kierownik Katedry Filmu Animowanego, Fotografii i Mediów Cyfrowych na Wydziale Grafiki ASP w Krakowie.
Marcin Przybyłko – lekarz medycyny, absolwent ASP w Krakowie, fotograf, grafik. Współtwórca Pracowni Projektowania Graficznego Teren Prywatny.
